فلنج یا فلنچ چیست؟ کاربرد و انواع آن
فلنچ Flange قطعه یا صفحه دیسکی شکلی می باشد که بروی آن سوارخ هایی تعبیه شده است که معمولا به صورت جفتی و به کمک پیچ و مهره یا گسکت دو قطعه را به یکدیگر متصل میکنند. در واقع فلنج ها از پرکاربردترین اتصال دهنده لوله، شیرآلات و قطعات به یکدیگر هستند.
مهمترین مزیت فلنج این است که در صورتی که دو عدد لوله را مستقیما به یکدیگر جوش دهید و بخواهید آن ها را از هم جدا کنید باید توسط برشکاری این کار را انجام شود اما در صورتی که از فلنج ها استفاده کرده باشید، میتوانید به راحتی با باز و بسته کردن پیچ و مهره ها این کار را انجام دهید.
انواع فلنج
فلنج با سطح ساده (FF (Flat Face
در این نوع فلنج هنگامی که اتصال صورت میگیرد باید سطح دو فلنج صاف Flat باشد. برای اتصال شیر ها ، اتصالات چدنی و خطوط فشار پایین مانند Cooling water-CWR-CWS که نشتی زیاد مهم نیست باید از این نوع فلنج استفاده کرد. معمولا فلنج های چدنی و فولادی که در فشار های کم کاربرد دارد از این نوع ساخته می شوند. فلنج ساده ارزانترین فلنج موجود در بازار است.
فلنج نر و ماده Flange Male & Female
این نوع فلنج ها به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل می شوند که یکی از آن ها دارای سطح برآمده بوده و دیگری سطح فرورفته دارد. سطح برآمده در فلنج دارای ارتفاع 6.4 میلیمتر و عمق فرورفتگی در فلنج ماده 5 میلی متر می باشد. این نوع فلنج در بخش پایپینگ، پتروشیمی، صنعت نفت و گاز و آبرسانی کاربرد دارد.
فلنج گلودار جوشی Welding Neck Flange
این نوع فلنج که به فلنج گردن جوشی نیز معرف می باشد که به وسیله جوشکاری به گردن لوله متصل می شود. فلنج های گلودار جوشی اغلب برای کابردهای فشار بالا و دمای زیر صفرمورد استفاده قرا می گیرد. این گردن مخلوطی شکل، با شیب ملایمی به دیوار لوله یا اتصالات مربوطه وصل می شوند.
فلنج با سطح برجسته (RF (Raised Face
در این نوع فلنج ها سطح فلنج دارای لایی می باشد که این لایه باعث برجستگی سطح فلنج شده است. طبق استاندارد موسوم مقدار برجستگی در تمام کلاس های 150 و 300 برابر با 1.6 mm و کلاس های بالاتر 6.4 mm می باشد. روش ساخت این نوع فلنج در استاندارد mss-sp-6 مشخص شده است.
فلنج جوشی ساکت Socket Weld Flange
فلنج جوشی ساکت دارای محفظه ای است که محل قرار گیری لوله می باشد. این نوع فلنج ها هم از داخل و هم از خارج جوشکاری می شوند. اگر جوشکاری از داخل انجام شود مقاومت استاتیک و مقاومت در برابر خستگی در آن افزایش می یابد.
فلنج جوشی ساکت در سیستم های لوله کشی که فشار کاری بالا است کاربرد فراوان دارد. این فلنج ها اصولا برای استفاده در سایزهای کوچک ولی فشار بالا ساخته شد. از معایب این نوع فلنج فاصله انبساطی ایجاده شده در آن است. این فاصله موجب مبشود در سیستم های لوله کشی استنلس استیل از این فلنج استفاده نکنند زیرا مشکل خوردگی ایجاد میکند.
فلنج رزوه ای (Threaded Flange)
فلنج رزوه ای به فلنج دنده ای نیز معروف می باشد. درون این فلنج روزه کاری شده است و مزیت اصلی آن قابلیت اتصال بدون عملیات جوشکاری می باشد. فلنج های رزوه ای برای کاربرد در فشار و دمای بالاتر مناسب هستند.
اوریفیس فلنج (Orifice Flange)
نوعی از فلنج گردن دار فلنج اوریفیس است. این نوع فلنج برای مسدود کردن جریان و کاهش فشار مورد استفاده قرار میگیرد. سوراخ هایی که بروی این فلنج وجود دارد برای اندازه گیری جریان سیال مایع یا گاز استفاده می شود.
فلنج کور Blind Flange
فلنج های کور بدون سوراخ تولید می شوند و جهت مسدود نمودن انتهای خطوط لوله، شیرآلات و دهانه های منبه تحت فشار استفاده می گردد. این نوع فلنج از نظر فشار داخلی و بارگذاری پیچ، بخصوص در سایز های بزرگ پر تنش پذیرترین فلنج می باشد.
فلنج روکار
از مزیت فلنج روکار این است میتوان برای تمام فشار ها استفاده کرد و لازمه آن استفاده در فشارهای 150 و 300 است. جوش داخلی این نوع فلنج نسبت به دیگر فلنج ها از جمله گرد دندانه دار بیشتر است. نصب این فلنج بسیار ساده است ولی مقاومت آن در برابر فشار داخلی و در برابر خستگی کمتر از فلنج گردان دار است.
فلنج ته کوب Stub End
فلنج ته کوب Stub یکی از انواع فلنج هایی بوده که در فشارهای پایین و غیر حساس کاربرد دارد و یکی از شیو های ارزان بند و بست فلنج ها می باشد.
فلنج لپ جوینت
از فلنج لپ جوینت برای اتصالات ته کوب استفاده می کنند. لوله به انتهای فلنج ته کوب جوش داده میشود و فلنج لپ جوینت میتواند در حول فلنج ته کوب به راحتی چرخش کند. این نوع فلنج اغلب برای کاربردهایی که نیاز ه باز و بسته کردن مکرر دارد استفاده میشوند.
کاربرد فلنج در صنعت
- ساخت محفظه های خلا با فلنج
- اتصال دهی دکل های مخابراتی
- تولید کفش اسکی با کمک فلنج
- کاربرد در صنایع نفت و گاز
- استفاده در تجهیزات بیمارستانی
- استفاده در خطوط لوله انتقال سیال
- کاربرد فلنج در تجهیزات آتش نشانی
- کاربرد فلنج در تاسیسات هسته ای
مشخصات فلنج ها
بروی هر فلنج مشخصاتی درج شده که این مشخصات شامل موارد ذیل می باشد:
- نام تجاری تولید کننده فلنج
- سایز اسمی لوله که شامل قطر خارجی لوله ای که فلنج به آن جوش داده
- کلاس فلنج (مقدار فشار قابل تحمل)
- شکل سطح فلنج
- ابعاد فلنج
- مواد تشکیل دهنده فلنج
- کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بروی فلنج
- کد تولید فلنج
استاندارد فلنج ها
فلنج ها بسته به جنس، نوع ساخت و فشاری که تحمل میکنند به استاندارد های زیر تقسیم می گردند:
استاندارد ASME B16.5
طبق این استاندارد فلنج های فولادی به کلاس های 150-300-400-600-900-1500-2500 تقسیم بندی می شوند. این اعداد نشان دهنده ماکزیمم فشار برحسب PSI بوده که فلنج ها در حداکثر دمای مجاز میتواند تحمل کنند. البته مقدار فشار قابل تحمل در دماهای مختلف فرقی ندارد.
استاندارد ISO
در این استاندارد PN نشان دهنده فشارتحمل فلنج های فولادی وآلیاژی است که فشار اسمی بر حسب BAR را نشان می دهد. به عنوان مثال PN30 یعنی فشار کارکرد فلنج 30 Bar است.
استاندارد API
در استاندارد API رده های API 6BX، API 6A و API 6B وجود دارد. این نوع فلنج ها دارای تحمل فشار بیشتری نسبت به استاندارد ANSI بوده و به کلاس های 2000-3000-5000-10000-15000 تقسیم می گردد.
قیمت فلنج
قیمت فلنج به عواملی نظیر استاندارد، نوع فلنج و جنس آن بستگی دارد. جهت اطلاع از قیمت فلنج 20 اینچ، قیمت فلنج رزوه ای، قیمت فلنج رینگ، قیمت فلنج پلی اتیلن، قیمت فلنج دنده ای، قیمت فلنج گاوانیزه ، قیمت فلنج گلودار کلاس 150 و ... با شماره 32923-031 تماس حاصل فرمائید.
