آشنایی با انواع تیرآهن INP، IPE و IPB
تیرآهن یک عنوان کلی ست و به مقطعی فولادی گفته می شود که شکلی شبیه به حرف H یا I دارد. با این وجود هنگامی که تیرآهن ها را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم مشاهده خواهیم کرد که انواع مختلفی از تیرآهن ها با کاربردهای مختلف وجود دارد. تیرهای IPE، INP و IPB از جمله انواع پرکاربرد تیرآهن هستند که در سایزهای مختلفی تولید می شوند. این تیرآهن ها ممکن است در نگاه اول شبیه به هم به نظر برسند اما از نظر استاندارد تولید با یکدیگر تفاوت دارند. تیرهای IPE که بر اساس استاندارد اروپا تولید می شود کاربرد بیشتری در کشور ما دارند. در کنار تیرهای IPE تیرآهن های INP قرار دارند که از نظر شکل سطح مقطع اندکی با هم متفاوت هستند اما کاربرد کمتری دارند. تیرها آهن های هاش نیز نوعی دیگر از تیرآهن است که در آن طول بال و جان تیر تقریبا با هم برابر است و مستحکم تر از سایر انواع تیرآهن است.
مقدمه
تیرهای فولادی محصولاتی سازه ای از جنس فولاد هستند که برای تحمل بارهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به اینکه تیرآهن ها کاربردهای متفاوتی دارند در سایزها و شکل های متنوعی نیز ساخته می شوند. با وجود آنکه تمام انواع تیرآهن از نظر شکل کلی با هم مشابه هستند اما از نظر جزئیات ساخت و کاربرد با یکدیگر متفاوت می باشند. در صنعت ساخت و ساز درک اینکه انواع تیرآهن چه تفاوت هایی با هم دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. ممکن است در برداشت اول دو تیرآهن شبیه به هم به نظر برسند اما تفاوت های فاحشی با یکدیگر داشته باشند که درک آن ها ضروری ست. اگر شما جز کسانی هستید که با سازه های فولادی سر و کار دارید بهتر است درک خوبی نسبت به شبات ها، تفاوت ها و کاربرد انواع تیرآهن داشته باشید. در یک تقسیم بندی کلی می توان تیرآهن ها را به دوسته تقسیم بندی کرد. گروهی که مقطع I شکل دارند و گروهی دیگر مقطع آنها شبیه به حرف H است. تفاوت این دو دسته در طول اجزای تیر یعنی بال و جان است. همه ی تیرآهن ها از یک جان و دو بال تشکیل شده اند. جان در واقع قسمت میانی تیرآهن است. اگر مقطع تیرآهن را به صورت حرف H تصور کنیم خط افقی آن همان جان تیرآهن است. دو خط عمودی اطراف جان را نیز بال می نامند. در حقیقت دو بال تیرآهن از طریق جان به یکدیگر متصل شده اند. هر کدام از گروه های تیرآهن (I و H) خود شامل گروه های دیگری نیز هستند.
آنچه گفته شد تصویری کلی از یک تیرآهن بود. همانطور که گفته شد تیرآهن ها بر اساس شکل بال و طول بال و جان می توانند به انواع مختلفی تقسیم بندی شوند. ۳ نوع مرسوم از انواع تیرآهن که بر اساس استانداردهای مختلف ساخته می شوند و به کار برده می شوند تیرآهن های IPE، INP و یا IPB هستند. در حقیقت تیرهای INP و IPE جز تیرهایی با مقطع I شکل و تیر IPB جز تیرآهن های با مقطع H است.
در ادامه در خصوص هر کدام از این تیرآهن ها و تفاوت های آن ها اطلاعاتی ارائه خواهیم کرد.
آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:
تیرآهن های IPE، INP و IPB
از بین سه نوع تیرآهنی که نام برده شد تیرهای IPE و INP شباهت بیشتری به یکدیگر دارند. در کشور ما بیشتر از تیرهای IPE استفاده می شود. و از آن جایی که این تیرها مطابق با استاندارد اروپا تولید می شوند به آن ها تیر اروپایی نیز گفته می شود. در کشور ما کارخانه ذوب آهن اصفهان تولید کننده ی تیرهای IPE در سایزهای مختلف است. در این نوع تیرآهن بال ها ضخامت ثابتی دارند و با فاصله گرفتن از جان تغییر ضخامت نمی دهند. این عمده ترین تفاوت تیرهای IPE با تیرهای INPست. اما در تیرهای INP بال های تیرآهن هر چه از جان فاصله می گیرند ضخامتشان کم می شود. از طرفی لبه های بال نیز گرد هستند. در تصویر زیر می توانید تفاوت سطح مقطع دو نوع تیرآهن INP و IPE را مشاهده کنید.
تیرهای INP بر اساس استاندارد کشورهای چین و روسیه تولید می شود و معمولا به صورت وارداتی نیز از این دو کشور وارد می شوند.
اما تیرهای IPB که به آن ها تیرهاش یا بال پهن نیز گفته می شود مقاومت بسیار بالاتری نسبت به تیرهای معمولی دارند. در این نوع تیر طول بال و جان تقریبا با هم برابر است. از تیرهای بال پهن عموما برای مصارفی مانند ساخت کشتی، اسکله، پوش سقف، ساخت خرپا و ... استفاده می شود.
مقطع یک تیرآهن هاش را می توانید در تصویر زیر ملاحظه بفرمایید.
خرید انواع تیرآهن IPE، INP و IPB
در صورتی که قصد تیرآهن داشته باشید بهتر است تیرآهن مورد نیاز خود را از تامین کنندگان معتبر و از کارخانه های به نام تهیه کنید. خرید تیرهای متفرقه و فاقد استاندارد ممکن است در کوتاه مدت باعث صرفه جویی در هزینه ها شود اما در بلند مدت قطعا خسارات و هزینه های زیادی را به دنبال خواهد داشت.
آرتا فولاد آریا راد به عنوان یکی از بزرگترین تامین کنندگان مقاطع فولادی مفتخر است تا کلیه نیازهای شما به مقاطع فولادی مانند میلگرد تیرآهن، انواع گرم و سرد و ... را برآورده کند. شما برای خرید تیرآهن هاش، خرید تیرآهن IPE و همچنین خرید تیرآهن INP با قیمت مناسب می توانید از طریق شماره تلفن ۰۳۱۳۴۱۵۵ با واحد فروش و مشاوره ی آرتا فولاد آریا راد در ارتباط باشید.
تیرآهن IPE (استاندارد اروپا)
دارای بال‌های یکنواخت و ضخامت ثابت در طول تیر.
از پرکاربردترین انواع تیرآهن در ایران.
ارتفاع آن بین 80 تا 600 میلی‌متر است.
استفاده در ساختمان‌سازی، خرپا، ستون و اسکلت فلزی.
2. تیرآهن INP (استاندارد چین و روسیه)
دارای بال‌هایی که ضخامت آنها با فاصله گرفتن از جان کاهش می‌یابد.
بیشتر در کشورهای آسیایی و روسیه استفاده می‌شود.
مناسب برای سازه‌هایی که نیاز به تیرآهن‌های سبک‌تر دارند.
3. تیرآهن IPB (هاش یا H-beam)
دارای بال‌های پهن‌تر نسبت به IPE.
مقطع آن به شکل H بوده و مقاومت خمشی بیشتری دارد.
در انواع سبک، متوسط و سنگین (هاش سنگین) موجود است.
مناسب برای ستون‌ها، پل‌ها و سازه‌های صنعتی.
4. تیرآهن لانه زنبوری (CNP)
دارای حفره‌هایی در جان تیر که باعث کاهش وزن آن می‌شود.
مناسب برای افزایش ممان اینرسی و کاهش وزن سازه.
کاربرد در تیرهای اصلی سقف‌ها، سوله‌ها و ساختمان‌های صنعتی.
ویژگی‌ها، مزایا و معایب تیرآهن‌ها
مزایای تیرآهن
مقاومت بالا: توانایی تحمل بارهای سنگین بدون تغییر شکل زیاد.
استحکام در برابر زلزله: به دلیل خاصیت انعطاف‌پذیری در مقابل نیروهای جانبی.
نصب سریع و آسان: کاهش زمان اجرای پروژه‌های ساختمانی.
قابلیت بازیافت: تیرآهن‌های فولادی قابلیت بازیافت دارند و به محیط زیست آسیب کمتری می‌زنند.
تنوع در کاربرد: در اسکلت فلزی ساختمان‌ها، پل‌ها، برج‌ها و سازه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
معایب تیرآهن
مقاومت کم در برابر آتش‌سوزی: در دماهای بالا استحکام فولاد کاهش می‌یابد.
خوردگی و زنگ‌زدگی: در محیط‌های مرطوب نیاز به پوشش ضد زنگ دارد.
هزینه بالا: نسبت به برخی از مصالح دیگر، قیمت تیرآهن بالاتر است.
نیاز به اتصالات خاص: برای اتصال تیرآهن‌ها به یکدیگر از جوشکاری یا پیچ و مهره استفاده می‌شود که هزینه‌بر است.
کاربردهای تیرآهن
ساختمان‌سازی: برای ستون‌ها، تیرهای اصلی و فرعی، سقف‌ها و فونداسیون.
پل‌سازی: استفاده در ساخت پل‌های فلزی با ظرفیت تحمل بار بالا.
سوله‌سازی: در ساخت اسکلت فلزی سوله‌های صنعتی و انبارها.
سدسازی و اسکله‌سازی: به دلیل مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین.
برج‌سازی: برای ساخت ساختمان‌های بلندمرتبه و آسمان‌خراش‌ها.
نتیجه‌گیری
تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح در صنعت ساختمان و سازه‌های فلزی است. شناخت انواع تیرآهن، ویژگی‌ها، مزایا و معایب آنها می‌تواند به انتخاب صحیح و اقتصادی برای هر پروژه کمک کند. بسته به نوع سازه و نیازهای مهندسی، استفاده از تیرآهن مناسب می‌تواند دوام و استحکام سازه را تضمین کند.
تیرهای آهن ها هر چند از نظر شکل کلی به هم شبیه هستند اما در جزئیات و کاربرد تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. در زمان استفاده از تیرآهن باید به این تفاوت ها دقت کرد چرا که اشتباه در سفارش تیرآهن می تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند و خساراتی را به همراه داشته باشد. سه نوع متداول تیرآهن که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد تیرآهن های IPE، INP و IPB ست. البته در کشور ما تیرهای IPE برای ساختمان سازی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
