انواع سینی کابل و نگهدارنده به همراه اتصالات
سینی کابل از جمله وسایلی ست که بیشتر در کابردهای تجاری و صنعتی برای عبور سیم و کابل از آن استفاده می شود. در واقع سینی کابل جایگزینی برای لوله های کاندوئیت است و نسبت به آن دارای مزایا و معایبی می باشد. از مزایای سینی کابل می توان به استحکام بالا، امکان عبور تعداد زیاد سیم و کابل و دسترسی راحت به آن اشاره کرد. هر چند در صورت بروز آتش‌سوزی از آنجا که اغلب سینی کابل سرپوش ندارند بیشتر در معرض خطر قرار دارند. برای ساخت سینی کابل از مواد مختلفی مانند فولاد، فولاد گالوانیزه، استیل، آلومینیوم و پی وی سی می تواند استفاده نمود. همچنین سینی های کابل در انواع مختلفی مانند نردبانی، مشبک، ساده و ... تولید می شوند.
مقدمه
سینی کابل یا Cable Tray یکی از مهم‌ترین تجهیزات در سیستم‌های سیم‌کشی صنعتی و ساختمانی است که برای نگهداری، انتقال و مدیریت کابل‌های برق و داده به کار می‌رود. استفاده از سینی کابل باعث افزایش نظم، ایمنی و کارایی در سیم‌کشی می‌شود و جایگزینی مناسب برای لوله‌های کاندوئیت است. در این مقاله به طور جامع به معرفی، انواع، مزایا، جنس و نکات ایمنی مرتبط با سینی کابل خواهیم پرداخت.
تعریف سینی کابل
سینی کابل یا Cable Tray وسیله ایست که در سیم کشی ها و به منظور نگهداری و انتقال کابل های برق به کار برده می شود. سینی کابل یکی از متداول ترین روش هایی ست که برای پشتیبانی از سیم و کابل به کاربرده می شود. سینی کابل در اندازه و از جنس های مختلفی می تواند ساخته شود که هر کدام بسته به حجم و وزن کابل و همچنین محیط مورد استفاده قرار می گیرد.
سینی کابل در کارهای تجاری و صنعتی جایگزینی برای لوله کاندوئیت است و به کمک آن می توان به راحتی کابل های برق را از یکدیگر تفکیک کرد و محل مورد نظر رساند.
بر اساس تعریفی که توسط NEC (National Electric Code) ارائه شده است سینی کابل یک سیستم پشتیبانی در نظر گرفته می شود نه صرفا یک محل عبور سیم برق (Raceway) چرا که در Racewayها کابل را به طور کامل درون خود محصور می کنند. این یک تفاوت اساسی به حساب می آید چرا که الزامات عبور سیم از داخل سینی کابل و با سایر کانال های عبور تفاوت دارد. در داخل سینی کابل سیم های برق در معرض آسیب های مکانیکی بیشتری قرار دارند و همچنین می توانند یک منبع ایجاد حریق باشند.
آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:
- موارد استفاده از سینی کابل
- جنس سینی کابل
- خطر آتش‌سوزی و سینی کابل
- اندازه سینی های کابل
- انواع سینی کابل
- قیمت سینی کابل
موارد استفاده از سینی کابل
از سینی کابل می توان برای عبور انوع سیم و کابل هایی که طبق مقاله NEC 392 مجاز شمرده شده است استفاده کرد. البته این سیم وکابل ها تقریبا شامل تمام سیم هایی که در NEC وجود دارند می شود. برخی از آن ها عبارتند از:
- کابل های جریان متناوب آرموردار
- کابل های CATV
- کابل های ارتباطی
- لوله های فنری فلزی
- لوله های فنری غیر فلزی
- کابل های اعلام حریق
- کابل های شبکه
- کابل با روکش غیر فلزی و ....
جنس سینی کابل
سینی کابل های متداول معمولا از جنس فولاد گالوانیزه، استنلس استیل (فولاد ضد زنگ)، آلومینیوم یا پلاستیک فایبرگلاس ساخته شده اند. نوع سینی کابل می بایست بر اساس کاربرد و محیط مورد استفاده انتخاب شود.
فولاد
فولاد فلزی بسیار مستحکم است که می تواند در سایزهای مختلف برای ساخت سینی کابل استفاده شود. تنها مشکل فولاد این است که در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت ندارد و چنانچه در معرض رطوبت قرار بگیرد به سرعت دچار زنگ زدگی می شود. به همین دلیل سازندگان سینی کابل در صورت استفاده از فولاد یک لایه محافظ نیز بر روی آن استفاده می کنند تا به این ترتیب از زنگ زدن آن جلوگیری کنند.
فولاد گالوانیزه
فولاد گالوانیزه همان فولاد ساده است که یک لایه از فلز روی (زینک) بر روی سطح آن قرار داده شده است. این عمل می تواند از طریق فرو بردن فولاد در حمامی از روی مذاب انجام شود. همچنین روش های دیگری نیز برای گالوانیزه کردن فولاد در دمای محیط وجود دارد. اما روشه غوطه وری داغ معمولا بالاترین کیفیت گالوانیزه را به دست می دهد.
سینی های گالوانیزه به خوبی در برابر رطوبت و عوامل خورنده مقاومت می کنند و از نظر ظاهری نیز قابل قبول هستند.
استنلس استیل
استنلس استیل یا استیل آلیاژی از فولاد است که حاوی کروم است. وجود مقدار مشخصی از کروم باعث می شود تا استنلس استیل در برابر زنگ زدگی به خوبی مقاوم شود. از دیگر ویژگی های استنلس استیل می توان به ظاهر زیبا، استحکام بالا و همچنین قابلیت جوشکاری آن اشاره کرد.
آلومینیوم
آلومینیوم فلزی با استحکام بالا و در عین حال سبک است. همچنین در برابر خوردگی نیز مقاوم است. از دیگر مزایای منحصر به فرد آلومینیوم می توان به مغناطیسی نبودن آن اشاره کرد. آلومینیوم یک فلز ایده آل برای ساخت سینی کابل است اما برای مزایایی که به دست می آید باید هزینه ی بیشتری نیز صرف شود.
سینی کابل PVC
از سینی های پی وی سی برای عبور کابل های حساس مانند فیبر نوری استفاده می کنند. سینی های پی وی سی دارای به غیر از ابتدا و انتها سطح بسته ای دارند و نیازمند یک سیستم پشتیبانی کامل هستند. این سینی ها وزن کمی دارند و بسیار محکم می باشند و در سیگنال های ارسالی تداخلی ایجاد نمی کنند. همچنین در برابر خوردگی و تغییرات شیمیایی نیز مقاوم می باشند. اما قابل اشتعال هستند و از این نظر در معرض خطر قرار دارند.
خطر آتش‌سوزی و سینی کابل
یکی از مشکلات سینی های کابل آسیب پذیر بودن آن ها در برابر آتش‌سوزی ست. در صورت وقوع آتش‌سوزی کابل های داخل سینی به دلیل آنکه محافظت نشده اند می توانند مشتعل شوند و آتش‌سوزی از طریق سینی کابل به سرتاسر ساختمان منتقل گردد. برای جلوگیری از این مساله می توان کابل هایی با پوشش ضد حریق استفاده کرد. همچنین جریان سیم ها باید به دقت انتخاب و کنترل شود تا اضافه جریان باعث ایجاد حرارت و آتش‌سوزی نشود.
نظامت منظم نیز از دیگر مواردی ست که باعث کاهش خطر آتش‌سوزی می شود چرا که جمع شدن گرد و غبار و در هم تنیدگی کابل ها خطر آتش‌سوزی را افزایش می دهد.
یکی از مهم‌ترین مسائل در استفاده از سینی کابل، خطر آتش‌سوزی است. به دلیل قرار گرفتن کابل‌ها در محیط باز، احتمال اشتعال و گسترش آتش وجود دارد. برای کاهش این خطرات می‌توان:
از کابل‌های ضد حریق استفاده کرد.
جریان سیم‌ها را به دقت مدیریت کرد تا از اضافه جریان جلوگیری شود.
سینی‌های کابل را به طور منظم تمیز کرد تا گرد و غبار و مواد قابل اشتعال تجمع پیدا نکنند.
اندازه سینی های کابل
ابعاد سینی کابل بسته به حجم و نوع کابل‌ها متفاوت است. به طور کلی:
سینی‌های با عرض 150 تا 450 میلی‌متر معمولاً از ورق‌های 1.25 تا 1.5 میلی‌متر ساخته می‌شوند.
سینی‌های با عرض بالاتر از 450 میلی‌متر نیاز به ورق‌های 1.5 تا 2 میلی‌متر دارند.
انواع سینی کابل
سینی کابل نردبانی
این سینی از رایج ترین انواع سینی های کابل است که در 75 درصد موارد مورد استفاده قرار می گیرد. سطح بالای آن باز است و امکان گردش کامل هوا را فراهم می کند.
سینی کابل ساده
از این سینی معمولا برای کاربردهای الکتریکی یا مخابراتی استفاده می شود. دارای کاور است و این کاور مانع از ایجاد تداخلات الکترومغناطیسی می شود.
سینی کابل مشبک
این سینی ها به دلیل انجام تهویه دارای سطحی مشبک هستند. از نظر ظاهری از سینی های نردبانی بهترند و نگهداری بشتری نیز فراهم می کنند.
سینی های کابل سبدی
این نوع سینی کابل به صورت یک سبد ساخته شده است و طراحی به گونه ای می باشد که هوا به راحتی می تواند درون و از زیر آن جریان داشته باشد و به خنک شدن سیم ها کمک کند. سینی های کابل سبدی معمولا از جنس استیل ساخته می شوند. سینی های سبدی می توانند بر روی سقف، دیوار و ... به خوبی نصب شوند.
قیمت سینی کابل
قیمت سینی کابل به عوامل متعددی بستگی دارد:
جنس سینی (فولاد، گالوانیزه، آلومینیوم، استیل، PVC)
ابعاد و ضخامت سینی
نوع سینی (نردبانی، مشبک، ساده، سبدی)
نوسانات ارزی و تورم
به دلیل تغییرات قیمت مواد اولیه، برای استعلام قیمت سینی کابل، بهتر است به صورت روزانه اقدام شود.
نتیجه‌گیری
سینی کابل یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های برق‌رسانی و مخابراتی است که نظم، ایمنی و مدیریت کابل‌ها را بهبود می‌بخشد. انتخاب صحیح جنس، نوع و اندازه سینی کابل می‌تواند عملکرد و طول عمر سیستم سیم‌کشی را افزایش دهد. همچنین رعایت اصول ایمنی و استفاده از کابل‌های استاندارد، خطرات احتمالی مانند آتش‌سوزی را کاهش می‌دهد.
با توجه به کاربرد گسترده سینی کابل در صنایع مختلف، آگاهی از مشخصات و مزایای آن برای مهندسان برق و پیمانکاران ضروری است. در نهایت، انتخاب بهترین گزینه باید بر اساس شرایط محیطی، نوع کابل‌ها و نیازهای پروژه انجام شود.
