راهنمای برش تیرآهن با ابزار سنگ فرز

تیرآهن از مقاطع فولادی پرمصرف در صنعت ساخت و ساز است که عموما در شاخه های 12 متری در کارخانه تولید و به بازار عرضه می شود. در بسیاری از پروژه های ساخت و ساز لازم است که تیرآهن برش داده شود و به قطعات کوچکتر تبدیل شود. برای برش تیرآهن روش های مختلفی وجود که هر کدام با مزایا و معایبی همراه است ولی یکی از روش های سنتی و ساده برای برش تیرآهن استفاده از سنگ فرز است که به دلیل سریع و در دسترس بودن و همچنین هزینه کم بسیار مورد استفاه قرار میگیرد. در مطلب پیش رو ضمن اشاره به سایر روش های برش تیرآهن، نکات ضروری در برش تیرآهن با سنگ فرز را تشریح خواهیم کرد. 

سنگ فرز چیست

یکی از ابزاری که برای برش، تراشکاری و پرداخت سطوح از آن استفاده می شود سنگ فرز است. سنگ فرز از یک موتور تشکیل شده است که یک دیسک یا صفحه سر آن بسته می شود. با حرکت موتور سنگ فرز با سرعت و گشتاور بالا، دیسک متصل به آن نیز شروع به گردش میکند و می توان برای انجام برش کاری یا پولیش کردن از آن استفاده کرد. اما باید توجه داشت که برای کار با هر متریال نیاز به صفحه مناسب آن است.

سنگ فرز در انجام کارهای ساختمانی و صنعتی وسیله ای بسیار ضروری ست و حتی وجود آن در منزل نیز لازم است. از قابلیت های بسیار سودمند سنگ فرز امکان تعویض صفحه سنگ است که این امکان را به کاربر می دهد که در کارهای وسیع و متنوعی از آن استفاده کند. از سنگ فرز می توان برای برش ورق های فلزی، سنگ و آجر، سرامیک وکاشی استفاده کرد. همچین برای تیز کزدن ابزارآلات یا برش لوله ها و از بین بردن زنگ زدگی روی فلزات کاربرد دارد.

اغلب سنگ فرزهایی که در بازار وجود دارد با نیروی برق کار میکند. نوع برقی می تواند سیمی یا شارژی باشد که هر کدام مزایا و معایبی دارند. سنگ فرز شارژی این امکان را می دهد که در هر مکان و دور از برق از آن استفاده کرد اما با توجه به داشتن باطری سنگین تر از نوع سیمی ست.

قدرت فرزهای سیمی بسیار بیشتر از مدل های شارژی ست و برای کارهای سنگین مناسب تر هستند. از طرفی هزینه تعویض باتری ندارند. تنها جابجایی آنها سخت است و نیاز به منبع برق دارند.

صفحه برش

مهمترین جز سنگ فرز، صفحه برش است که تنوع بسیار بالایی دارد. هر صفحه برش از دانه های بسیار ریز ساخته شده است که در برخورد با جسم مورد نظر اصطکاک ایجاد می کند و عمل برش یا سایش را انجام می دهد. البته باید توجه داشت که با گذشت زمان ذرات صفحه برش خود دچار سایش شده و از بین می روند و باید صفحه را با یک صفحه جدید تعویض کرد.

انوع صفحه برش

صفحات برش فرز را با توجه به نوع کاربردی که دارند می توان تقسیم بندی کرد. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین صفحات برش فرز خواهیم پرداخت:

صفحه فرز سیلیکون کارباید

اگر قصد شکل دادن فلزات را داشته باشیم باید از این صفحه استفاده کنیم. این صفحه برای سنگ زنی فلزات و پاک کردن آثار زنگ زدگی و جوش و همچین تمیزکاری فلزات کاربرد دارد. همچنین برای تیز کردن ابزار هم می توان از آن استفاده کرد.

صفحه برش

این صفحه برای برش اجسام صخت مانند میل گرد، پروفیل، میله، مهره و .. کاربرد دارد.

سری سیمی

از این سری برای پاک کردن سطح فلز از زنگ آهن، رنگ، آثار چوش و برجستگی ها استفاده می شود.

صفحه فلپ دیسک

این صفحه به سری سیمی ست اما به جای سیم چندین صفحه روی هم قرار گرفته است. فلپ دیسک ها برای هم سطح کردن سطوح جوشکاری شده بسیار ایده آل هستند. همچنین برای صاف کاری برش های ناصاف و جلا دادن به فلزات صفحات پر کاربردی به شمار می آیند.

لازم به ذکر است که صفحات فرز طیف وسیعی از کاربردها را دارند و انواع دیگر مانند صفحه برش سنگ، صفحه بتن بر، صفحه آسفالت بر، صفحه گرانیت و ... نیز وجود دارد که توضیح آنها خارج از بحث این مقاله است.

کاربرد برش تیرآهن

تیرآهن ها غالبا به طول 12 متری به بازار عرضه می شوند به همین جهت لازم است که متناسب با پروژه به ابعاد کوچکتری برش داده شوند. البته تیر آهن به طول 6 متر نیز در بازار وجود دارد. اما به هر صورت در هر پروژه ی ساخت و سازی نیاز به برش تیرآهن وجود خواهد داشت.

انواع روش های برش تیرآهن

امروزه روشهای مختلفی برای برش تیر آهن وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. به طور کلی می توان آنها را دو دسته برش سرد و گرم تقسیم بندی کرد.

در برش سرد یا کوپال از یک گیوتین استفاده می شود. با فشار لبه ی گیوتین محل مورد نظر از تیرآهن برش داده می شود. در این روش عمل برش بدون تولید براده انجام می شود اما معمولا با دفورماسیون تیرآهن همراه است.

از ویژگی ها و مزایای این روش می توان به سرعت بالای آن اشاره کرد به گونه ای که در زمانی کوتاه می توان تعداد زیادی تیرآهن را برش داد.

در روش برش سرد به این دلیل که حرارتی وجود ندارد تغییری در خواص مکانیکی و شیمیایی فلز رخ نمی دهد و خواص فلز حفظ می شود.

یکی دیگر از روش های برش تیرآهن روش گرم یا برنول است. در این روش از حرارت ایجاد شده حاصل از سوختن استیلن و اکسیژن که از سر مشعل برنول خارج می شود برای ذوب کردن و برش فلز استفاده می شود. این روش نسبت به روش سرد یا کوپال کم هزینه تر است اما انجام آن به مهارت بیشتری نیاز دارد.

برخلاف روش سرد از آنجایی که برش به روش گرم به کمک حرارت بالا انجام می شود می تواند با تغییر خواص مکانیکی و شیمیایی تیرآهن همراه باشد که مساله بر استحکام و مقاومت آن تاثیر گذار است.

۱. برش سرد

برش سرد یکی از روش‌های دقیق و تمیز برای برش تیرآهن است که بدون تولید حرارت زیاد انجام می‌شود. این روش معمولاً برای کاهش تغییر شکل و تغییرات ساختاری در فلز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابزارهای برش سرد:

واترجت: برش با فشار بالای آب و مواد ساینده که دقت بالایی دارد و باعث تغییر در خواص فلز نمی‌شود.

اره نواری: برشی دقیق و بدون پلیسه که بیشتر در کارگاه‌های صنعتی کاربرد دارد.

قیچی گیوتین: مناسب برای برش‌های سریع و مستقیم، اما محدود به ضخامت‌های مشخصی از تیرآهن است.

۲. برش گرم

در روش برش گرم، از حرارت بالا برای ذوب کردن و جداسازی تیرآهن استفاده می‌شود. این روش برای برش‌های سریع و با ضخامت بالا مناسب است اما ممکن است باعث ایجاد تغییرات در ساختار فلز شود.

ابزارهای برش گرم:

برش لیزری: دارای دقت بالا و مناسب برای برش‌های پیچیده، اما هزینه‌بر است.

هوابرش (برش اکسیژن-استیلن): یکی از رایج‌ترین روش‌ها که با استفاده از اکسیژن و استیلن انجام می‌شود و برای برش‌های ضخیم مناسب است.

اره آتشی: از دیسک‌های برش با سرعت بالا استفاده می‌کند و معمولاً در پروژه‌های ساختمانی کاربرد دارد.

سنگ فرز: روشی سریع و اقتصادی که برای برش‌های ساده و کارگاهی مناسب است

مقایسه روش‌های برش تیرآهن

روش برشدقتسرعتهزینهتغییرات ساختاری
واترجتبسیار بالامتوسطبالاندارد
اره نواریبالامتوسطمتوسطندارد
قیچی گیوتینمتوسطبالاکمندارد
برش لیزریبسیار بالابالابالاکم
هوابرشمتوسطبسیار بالاکمزیاد
اره آتشیمتوسطبالامتوسطمتوسط
سنگ فرزکمبالاکممتوسط

نکات مهم در برش تیرآهن

انتخاب روش مناسب: بسته به نوع پروژه، دقت مورد نیاز و بودجه، بهترین روش را انتخاب کنید.

ایمنی کار: در روش‌های گرم مانند هوابرش و اره آتشی، استفاده از تجهیزات ایمنی مانند عینک، دستکش و لباس مقاوم ضروری است.

مدیریت حرارت: در روش‌های برش گرم، کنترل دما برای جلوگیری از تغییر خواص مکانیکی تیرآهن مهم است.

پرداخت نهایی: پس از برش، حذف پلیسه‌ها و لبه‌های تیز با سنگ‌زنی یا ماشین‌کاری توصیه می‌شود.

برش به کمک اره نواری:

اره نواری از جمله تجهیزات برش کارگاهی در صنایع مختلف است. این نوع برش یکی از انواع برش سرد به حساب می آید و به دلیل دقت قابل قبول، سرعت بالا و هدر رفت کم بسیار پرکاربرد می باشد.

برای اولین بار از اره نواری در صنایع چوب استفاده شد اما بعدها برای برش فلزات نیز مورد استفاده قرار گرفت. از مزایای اره نواری می توان به کاهش هزینه ها، قابلیت برش انواع متریال، سرعت بالا، سادگی استفاده و هدر رفت کم متریال اشاره کرد.

استفاده از لیزر برای برش تیرآهن:

برش لیزر امروزه به عنوان یک روش دقیق و صنعتی برای برش انواع متریال مورد استفاده قرار می گیرد. در این فناوری از اشعه لیزر برای برش استفاده می شود که قابلیت برش تیرآهن را نیز داراست.

برش تیرآهن با سنگ فرز

از سنتی ترین روش های برش تیرآهن استفاده از سنگ فرز است. از دستگاه سنگ فرز همانطور که گفته شد برای برش انواع میلگرد، لوله، پروفیل، ورق و تیرآهن میتوان استفاده کرد. همچنین با تعویض صفحه سنگ می توان از سنگ فرز برای از بین بردن آثار زنگ زدگی، جوشکاری و رنگ از روی تیرآهن کمک گرفت.

برش تیرآهن به کمک فرز از آنجا که توسط فرزدستی انجام می شود می تواند مخاطراتی را به همراه داشته باشد بنابراین رعایت نکات ایمنی و استفاده از دستکش و عینک حتما ضروریست. به علاوه در استفاده از این روش باید به نکاتی که در ادامه بیان می شود نیز توجه داشت.

انتخاب فرز مناسب

امروزه انواع مختلفی از فرزها با ابعاد و قدرت های متفاوت در بازار موجود هستند. برای پروژه هایی که حجم بالایی از عملیات برش کاری می بایست انجام شود بهتر است از فرزهای با قدرت بالا استفاده شود همچنین در موقع کار به ابعاد فرز نیز باید توجه داشت تا قدرت مانور کافی حین برش وجود داشته باشد.

انتخاب صفحه برش مناسب

انتخاب صفحه فرز مناسب از دیگر نکاتی ست که می بایست به آن دقت کرد. انواع مختلفی از صفحات فرز با برندهای مختلف در بازار وجود دارد. با توجه به نیازهای پروژه می بایست از صفحه برش مناسب تهیه شود. برای برش فلزات عموما از صفحه برش سه میل استفاده میشود. بهتر از برند های معتبر اقدام به تهیه صفحه فرز نماییم. این کار ضمن افزایش ایمنی و سادگی کار، هزینه های مربوط به تعویض صفحه برش را نیز کاهش می دهد.

محیط کار امن

از نکات مهم حین انجام عملیات برش تیرآهن با فرز، توجه به ثابت و امن بودن محل برش تیرآهن است. از برش در حالت عدم تعادل باید خودداری کرد. کار با سنگ فرز نیاز به تجربه و مهارت دارد. در صورتی که مهارت کافی برای اینکار نداریم بهتر است از افراد باتجربه کمک بگیریم.

رعایت نکات ایمنی

درهنگام کار با فرز به نکات ایمنی حتما توجه داشته باشیم.

  • حتما حفاظ تیغه دستگاه فرز را بررسی کنیم تا درست بسته شده باشد.
  • از عینک و دستکش استفاده کنیم.
  • فرز را حتما با دو دست محکم نگه داریم.
  • سرعت را مناسب با صفحه کار تنظیم کنیم و زیاد تند یا کند کار نکنیم.
  • به دستگاه فشار اضافی یا ضربه وارد نکنیم و اجازه بدهیم که دستگاه عمل برش را انجام دهد.
  • در صورت نیاز به تعویض صفحه فرز حتما آن را از برق خارج کنیم.

ممکن است بعد از عمل برش نیاز به عمل ساب لبه های برش خورده وجود داشته باشد در این صورت باید از صفحه مناسب ساب استفاده کرده و زاویه صفحه را با قطعه کار در حدود 35 درجه تنظیم کنیم.

جمع‌بندی

انتخاب روش مناسب برای برش تیرآهن به عوامل مختلفی مانند دقت، سرعت، هزینه و تغییرات ساختاری فلز بستگی دارد. روش‌های سرد مانند واترجت و اره نواری برای برش‌های دقیق مناسب‌ترند، در حالی که روش‌های گرم مانند هوابرش و سنگ فرز برای برش‌های سریع و ضخیم کاربرد بیشتری دارند. رعایت اصول ایمنی و کیفیت در فرآیند برش، تأثیر زیادی بر نتیجه نهایی دارد.

با استفاده از این راهنما، می‌توانید بهترین روش برش را برای پروژه خود انتخاب کنید و کیفیت و کارایی کار خود را بهبود دهید.


نویسنده

زهرا چوپانی

مدیر مارکتینگ و سوشال مدیا و تبلیغات