دلیل خرید آهن الات از ایران توسط عراقی ها

کشور عراق از مهمترین شرکای تجاری ایران به شمار می رود که بخش قابل توجهی از صادرات ایران به مقصد این کشور انجام می شود. از طرف دیگر تجارت با ایران برای عراقی ها به خصوص در زمینه خرید آهن الات و مقاطع فولادی از جهات مختلف سودمند است. در این مقاله ما به این پرسش پاسخ داده ایم که چرا عراقی ها باید از ایران آهن الات خریداری کنند و مزایای تجارت با ایران در حوزه ی آهن و فولاد چیست؟ تا انتهای این مقاله با آرتا فولاد آریا راد همراه باشد. 

مقدمه

ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ آهن و فولاد در منطقه است که محصولات آن به کشورهای مختلف صادر می‌شود. عراق یکی از مهم‌ترین بازارهای صادراتی برای ایران در حوزه آهن‌آلات و میلگرد به شمار می‌رود. نزدیکی جغرافیایی، روابط تجاری قوی و نیاز عراق به مصالح ساختمانی، این کشور را به مقصدی ایده‌آل برای صادرات آهن و میلگرد ایرانی تبدیل کرده است.

کشور عراق

کشور عراق همسایه غربی ایران است که از دیر باز با کشور ایران روابط اقتصادی و سیاسی و فرهنگی بسیار زیادی داشته است. شهرهای مذهبی کربلا و نجف همواره مورد توجه شیعیان ایران بوده است و تنها در زمان حکومت صدام حسین بود که روابط بین دو کشور به تیرگی گرایید و حتی منجر به جنگی چندین ساله شد.

در سال های اخیر روابط دیپلماتیک عراق با کشور ایران بسیار افزایش یافته است و همین مساله بر روابط اقتصادی و فرهنگی دو کشور نیز تاثیر گذار بوده است. به عنوان نمونه می توان به حضور میلیون ها ایرانی در مراسم اربعین اشاره کرد که نشان دهنده ی پیوندهای فرهنگی بین دو کشور است.

کشور عراق 18 استان دارد و مساحت آن 437 هزار و 72 کیلومتر مربع است. بیشترین مرز خاکی این کشور با ایران است که 1458 کیلومتر طول دارد.

95 درصد جمعیت کشور عراق مسلمان هستند. 5 درصد باقی مانده را نیز اقلیت های یهودی، مسیحی، ایزدی و سایر اقلیت ها تشکیل می دهند. 65 درصد از مسلمانان این کشور شیعه هستند.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

روابط اقتصادی ایران و عراق

به دلیل جنگ های پی در پی خارجی، همچنین حضور گروه های تروریستی مانند داعش در کشور عراق در کنار اختلافات قومیتی، کشور عراق نتوانست در چند دهه ی گذشته از نظر اقتصادی رشد قابل توجهی داشته باشد. اقتصاد کشور عراق بیش از هر چیز به نفت وابسته است و نتوانسته است در بسیاری از جنبه های تولیدی و اقتصادی رشد کافی داشته باشد.

اما روابط تجاری ایران و عراق همواره مورد توجه بوده است. بر اساس آمار منتشر شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال 99 تنها در دو ماه ابتدایی سال 1 میلیارد و 107 میلیون دلار کالا از ایران به مقصد عراق صادر شده است. همچنین در 7 ماه نخست سال 99 صادرات ایران به عراق به 5 میلیارد دلار رسید که 27 درصد از کل صادرات ایران را تشکیل می دهد. ارزش وزنی این میزان صادرات 17 میلیون و 600 هزار تن بوده است که اولین مقصد صادراتی ایران به شمار می رود. به عبارت دیگر عراق در صدر فهرست مهمترین بازارهای هدف برای اقتصاد ایران به شمار می رود. پس از عراق نیز به ترتیب چین، امارات، ترکیه و افغانستان قرار گرفته اند.

پس از گاز و برق، مهمترین کالایی که به کشور عراق صادر می شود انواع مقاطع فولادی ست. مهمترین رقبای ایران در زمینه صادرات به کشور عراق نیز به ترتیب کشورهای ترکیه، چین، کره جنوبی، هند و آمریکا هستند. عراق سالانه 32 میلیارد دلار واردات دارد که نشان دهنده وسعت بازاری ست که پیش روی ایران قرار دارد.

دلایل تقاضای بالای عراق برای آهن و میلگرد ایرانی

بازسازی و توسعه زیرساخت‌ها: عراق به دلیل جنگ‌ها و آسیب‌های وارده به زیرساخت‌های خود، نیاز شدیدی به مصالح ساختمانی از جمله آهن و میلگرد دارد.

کیفیت و قیمت مناسب: محصولات فولادی ایران از لحاظ کیفیت و قیمت رقابتی بوده و برای پیمانکاران عراقی مقرون‌به‌صرفه هستند.

روابط تجاری مستحکم: ایران و عراق روابط تجاری و اقتصادی نزدیکی دارند که روند صادرات را تسهیل می‌کند.

مسیرهای حمل‌ونقل مناسب: وجود مرزهای زمینی متعدد میان ایران و عراق، هزینه و زمان حمل‌ونقل را کاهش داده و فرآیند صادرات را آسان‌تر کرده است.

وضعیت تولید و صادرات آهن و میلگرد ایران

ایران به دلیل منابع غنی سنگ آهن و توسعه صنعت فولاد، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این محصولات در منطقه محسوب می‌شود. تولیدکنندگان بزرگ مانند فولاد مبارکه، ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان و سایر شرکت‌های فولادی، نقش مهمی در تأمین نیاز داخلی و صادرات دارند.

طبق آمار، ایران سالانه میلیون‌ها تن فولاد و محصولات مرتبط را به کشورهای مختلف صادر می‌کند که عراق یکی از اصلی‌ترین مقاصد صادراتی محسوب می‌شود. عوامل متعددی از جمله قیمت رقابتی، کیفیت مناسب و هزینه‌های حمل‌ونقل پایین، صادرات آهن و میلگرد ایران به عراق را تسهیل کرده است

کارخانه های تولید آهن و فولاد در عراق

عراق از نظر تولید آهن و فولاد در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد و در صنعت فولاد این کشور سرمایه گذاری کافی صورت نگرفته است. هرچند در سال های اخیر روند سرمایه گذاری در این صنعت آغاز شده است.

از جمله کارخانه هایی که در منطقه کردستان عراق در زمینه ی تولید فولاد ساخته شده است کارخانه Med Steel است که با هزینه ی 100 میلیون دلاری ساخته و در حوزه ی تولید فولاد طبق استانداردهای جهانی فعالیت خواهد کرد.

این کارخانه 617500 مترمربع مساحت دارد و ظرفیت تولید آن سالانه 350 هزار تن فولاد است. طبق برآوردها کارخانه Med Steel در فوریه 2022 شروع به کار خواهد نمود. کارخانه ی مورد نظر می تواند 1000 فرصت شغلی در منطقه ایجاد کند.

هر چند تولید فولاد و مقاطع فولادی در کشور عراق به صورت محدود انجام می شود اما بخش قابل توجهی از نیازهای این کشور توسط سایر کشورها مانند ایران، ترکیه و چین برآورده می شود.

در این بین کشور ایران بنا به دلیل متعددی که به آن اشاره خواهد شد از جایگاه ویژه ای در تامین نیازهای کشور عراق به آهن الات و مقاطع فولادی برخوردار است.

چالش‌های صادرات آهن و میلگرد به عراق

تغییرات تعرفه‌ای و قوانین گمرکی: عراق گاهی تعرفه‌های وارداتی را تغییر داده یا قوانین جدیدی برای کنترل واردات تصویب می‌کند که می‌تواند بر روند صادرات تأثیر بگذارد.

نوسانات ارزی: تغییرات نرخ ارز می‌تواند بر قیمت نهایی محصولات تأثیر بگذارد و ریسک‌های مالی برای صادرکنندگان ایجاد کند.

رقابت با کشورهای دیگر: ترکیه، چین و برخی کشورهای دیگر نیز در بازار فولاد عراق حضور دارند و رقابت شدیدی در این حوزه وجود دارد.

مشکلات بانکی و نقل‌وانتقال ارز: تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی گاهی روند دریافت پرداخت‌ها از عراق را دشوار می‌کند.

چرا عراقی ها باید از ایران آهن آلات بخرند

همانگونه که بازار عراق برای تولید کنندگان ایرانی بازار بسیار جذاب و سودآوری ست دلایل زیادی نیز وجود دارد که عراقی ها را ترغیب به برقراری ارتباط تجاری و به خصوص خرید آهن آلات از ایران میکند. در ادامه به برخی از این دلایل اشاره خواهد شد.

تنوع محصولات فولادی

ایران از معدود کشورهایی است که از صفر تا صد زنجیره فولاد به صورت بومی در داخل آن وجود دارد و از سنگ آهن گرفته تا محصولات نهایی مانند انواع میلگرد و تیرآهن و سایر مقاطع در آن تولید می شود. تنوع محصولات فولادی در کشور ایران بسیار بالاست به گونه ای که به عنوان مثال تنها در زمینه ی تولید میلگرد بیش از 40 کارخانه و شرکت در حال حاضر فعال هستند. از میان محصولات فولادی که در کشور تولید می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • انواع ورق: ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق رنگی و ...
  • انواع میلگرد: میلگردهای A1، A2، A3 و A4، میلگردهای آلیاژی و ...
  • انواع لوله: لوله گالوانیزه، لوله آبرسانی، لوله گازی، لوله بدون درز و ...
  • تیرآهن و هاش: تیرآهن های هاش و IPE
  • نبشی، ناودانی و سپری

هر کدام از محصولات فوق در سایزها و تحت استانداردها و متریال های مختلف تولید و به بازار عرضه می شوند به گونه ای که کلیه نیازهای مصرف کنندگان عراقی را می توانند برطرف کنند.

کیفیت محصولات فولادی

بسیاری از محصولاتی که در کشور و به ویژه توسط کارخانه های مطرح مانند فولاد مبارکه، ذوب آهن و ... تولید می شود مطابق با استانداردهای جهانی و از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند. از آن جایی که کیفیت و داشتن مشخصه های مطابق با طراحی برای مقاطع فولادی و به خصوص مقاطعی که در سازه ها وظیفه ی تحمل بار را به عهده دارند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، محصولات با کیفیت ایرانی به راحتی می توانند در سایر کشورها و همچنین کشور عراق بدون دغدغه مورد استفاده قرار بگیرند.

قیمت مناسب محصولات فولادی

عوامل بسیاری مانند در دسترس بودن معادن، دانش بومی، منابع انرژی فراوان و ارزان قیمت، نیروی کار ارزان و همچنین پایین بودن ارزش پول ملی باعث شده است که بهای تمام شده ی محصولات فولادی در ایران بسیار پایین‌تر از بسیاری از دیگر کشورهای تولید کننده باشد. همین مساله از مزایای رقابتی ایران برای حضور در بازار کشورهای همسایه به شمار می آید.

کاهش هزینه های حمل و نقل

داشتن بیش از 1450 کیلومتر مرز مشترک بین دو کشور ایران و عراق و همچنین استقرار بسیاری از کارخانه های تولیدکننده مانند روهینا در مناطق مرزی موجب شده است که هزینه های حمل و ارسال مقاطع فولادی به عراق در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر پایین‌تر باشد. از طرفی تشکیل بازارچه های مرزی و تسهیل ارسال کالا به عراق می تواند در افزایش تقاضای محصولات فولادی بسیار تاثیر گذار باشد.

ارتباطات فرهنگی و سیاسی

از دیگر مسائلی که به صورت غیر مستقیم موجب تمایل بازرگانان یک کشور برای فعالیت و خرید از محصولات کشورهای دیگر می شود تشابهات فرهنگی و مذهبی ست که بین مردم دو کشور وجود دارد. هر چند در حوزه ی فعالیت های اقتصادی مسائل مالی و کیفی از اهمیت بیشتری برخودار هستند اما آداب و رسوم و در مواردی زبان نزدیک و مشترک می تواند باعث تسهیل در روابط تجاری بین دو کشور شود.

راهکارهای بهبود روند صادرات

افزایش کیفیت محصولات: تولید محصولات فولادی با استانداردهای بین‌المللی و بهبود کیفیت می‌تواند مزیت رقابتی ایران را تقویت کند.

تنوع در روش‌های پرداخت: استفاده از روش‌های مختلف مالی و انعقاد قراردادهای مطمئن می‌تواند از مشکلات انتقال ارز بکاهد.

گسترش شبکه‌های توزیع در عراق: ایجاد دفاتر فروش و نمایندگی‌های تجاری در عراق می‌تواند فرآیند توزیع و فروش را تسهیل کند.

همکاری با دولت و استفاده از تسهیلات صادراتی: دریافت حمایت‌های دولتی و بهره‌گیری از مشوق‌های صادراتی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری کمک کند.

صادرات آهن آلات به عراق

صادرات همواره برای تولید کنندگان و فعالان اقتصادی جذابیت زیادی داشته است اما فرایند صادرات همواره با پیچیدگی های مالی و فنی زیادی همراه است به صورتیکه تنها افرادی که از تجربه و دانش کافی در این خصوص برخوردار هستند می توانند در این حوزه موفقیت کسب کنند. شرکت آرتا فولاد آریا راد به عنوان یکی از فعالان صنعت آهن و فولاد با سال ها تجربه در زمینه فروش و صادرات انواع مقاطع فولادی آماده ارائه ی انواع خدمات مشاوره در خصوص صادرات مقاطع فولاد به سایر کشورها و از جمله صادرات آهن آلات به عراق می باشد. شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت آرتا فولاد آریا راد مراجعه نمایید و یا با شماره تلفن 03132923 تماس حاصل فرمایید.

نتیجه‌گیری

صادرات آهن‌آلات و میلگرد از ایران به عراق یکی از فرصت‌های مهم اقتصادی برای ایران محسوب می‌شود. با توجه به نیاز گسترده عراق به مصالح ساختمانی، ایران می‌تواند با برنامه‌ریزی مناسب، تقویت کیفیت محصولات و بهبود زیرساخت‌های صادراتی، سهم بیشتری از این بازار را به خود اختصاص دهد. با رفع چالش‌های موجود و استفاده از راهکارهای مناسب، این تجارت می‌تواند به سودآوری پایدار برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی منجر شود.


نویسنده

زهرا چوپانی

مدیر مارکتینگ و سوشال مدیا و تبلیغات