پشم سرباره چیست؟ | کاربردها و مزایا
عایق پشم سرباره یکی از انواع عایق های معدنی ست که برای ساخت آن از ضایعات سرباره ی کوره بلند استفاده می شود. بخش زیادی از عایق پشم سرباره را اکسید سیلیسیم تشکیل داده است و به همین دلیل رنگی نزدیک به خاکستری دارد. پشم سرباره عایق بسیار خوب حرارت و صوت به شمار می آید و برای عایق کاری لوله ها و تاسیاست ساختمانی و صنعتی بسیار مناسب است. در این مقاله خصوصیات و کاربردهای پشم سرباره بیان شده است و مقایسه ای بین پشم سنگ و پشم سرباره انجام شده است.
پشم معدنی و پشم سرباره
پشم سرباره (Slag Wool) نوعی پشم معدنی (Mineral Wool) ست. پشم های معدنی موادی الیاف گونه هستند که با فرایندهای کشش یا چرخش مواد معدنی ذوب شده یا مواد معدنی سنگی مانند سرباره و سرامیک تولید میشود. پشم معدنی با نام هایی مانند فیبر معدنی، پنبه ی معدنی، فیبر معدنی انسانی (MMMF) و فیبر شیشه ای انسانی (MMVF) نیز شناخته می شود.
سه نوع متداول پشم معدنی که در صنعت و به خصوص صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند، پشم سنگ، پشم سرباره و پشم شیشه است.
پشم سرباره یکی از انواع عایق صوتی و حرارتی ست که از مواد باقیمانده کوره بلند ذوب آهن ساخته می شود. این مواد ذوب شده و سپس به الیافی تبدیل می شوند که عایق بسیار خوبی برای حرارت و صوت به شمار می آیند. از آنجا که برای ساخت این نوع پشم از مواد شیمیایی باقیمانده از سرباره استفاده می شود به آن پشم سرباره گفته می شود.
استفاده از ضایعات کوره بلند برای تولید این نوع پشم باعث شده است که بهره وری ضایعات کوره بلند افزایش قابل توجهی بیابد.
عایق پشم سرباره از نظر استانداردهای زیست محیطی در سطح بالایی قرار دارد و برخلاف عایق هایی مانند پشم شیشه که باعث ایجاد حساسیت های پوستی و آسیب های ریوی می شود هیچ گونه عارضه ای را به همراه ندارد. همین مساله نیز باعث محبوبیت و کاربرد گسترده ی آن توسط کسانی شده است که به طور پیوسته با مواد عایقی سروکار دارند.
آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:
- تاریخچه سرباره
- مزایای پشم سرباره
- کاربرد پشم سرباره
- مواد تشکیل دهنده ی پشم سرباره
- ویژگی های پشم سرباره
- مقایسه پشم سنگ و پشم سرباره
- خرید پشم سرباره
تاریخچه پشم سرباره
پشم سرباره نخستین بار در سال 1840 توسط ادوارد پری (Edward Parry) در ولز ساخته شد. اما در آن زمانی هیچ تلاشی برای محدود کردن پشم های تولید شده انجام نشد و در نتیجه با کوچکترین وزش بادی پشم های استفاده شده پراکنده می شدند و به دلیل آسیب هایی که برای افراد در محل ایجاد کرده بود پروژه ی ساخت پشم سرباره رها شد.
در سال 1870 یک روش برای تولید پشم معدنی توسط فردی به نام جان پلیر در آمریکا موفق شد گواهی ثبت اختراع به دست آورد. در سال 1871 نیز نخستین تولید پشم سرباره به صورت تجاری در آلمان انجام شد.
فرایند ساخت به این صورت بود که یک جریان قوی از هوا در سرباره ی آهن مایع که از بالا به پایین در جریان بود دمیده میشد. این متد ساخت بسیار شبیه یک پدیده ی طبیعی است. هنگامی که جریان شدید باد در میان سرباره ای آتشفشانی دمیده می شود رشته های فیبر مانند تولید می کند که به آن Pele’s hair گفته می شود.
مزایای پشم سرباره
- پشم سرباره حساسیت های پوستی و تنفسی به وجود نمی آورد.
- به خوبی می تواند عایق صوت باشد. ضریب جذب صوتی پشم سرباره برای بسیاری از فرکانس های صوتی در حدود 0.8 تا 0.95 می باشد.
- قابلیت بازیافت دارد.
- در برابر حرارت مستقیم به خوبی مقاومت می کند. در حالت خالص تا دمای 750 درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل می کند.
- جریان الکتریسیته را از خود عبور نمی دهد.
- نسبت به پوسیدگی مقاوم است.
- بر اساس استانداردهای زیست محیطی تولید می شود.
- این عایق به وسیله حشرات آسیب نمی بیند و همچنین از رشد کپک، قارچ و باکتری جلوگیری می کند.
- انعطاف پذیر است و کاربرد آن ساده می باشد.
- سبک است و باعث تحمیل بار اضافی به تاسیسات نمی شود.
- قلیایی است و میزان یون کلرید موجود در آن کمتر از حد استاندارد است به همین دلیل باعث ایجاد خوردگی بر سطح فلزات نمی شود.
- کاملا غیر سمی ست.
کاربرد پشم سرباره
- از پشم سرباره به شکل های مختلف برای عایق کردن صوتی و حرارتی در صنعت و در ساختمان سازی استفاده می شود. مهمترین صنایعی پشم سرباره در آنها استفاده می شود عبارتند از:
- عایق کردن تاسیسات و لوله های ساختمان های مسکونی
- در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی
- برای ساخت خودرو
- در صنایع هوایی و کشتی سازی
- تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و ...
مواد تشکیل دهنده ی پشم سرباره
پشم سرباره از آنجا که مقدار زیادی آهن در خود ندارد بر خلاف پشم سنگ خاکستری رنگ است و به طور عمده از اکسید سیلیس (SiO2) تشکیل شده است. سایر موادی که در پشم سرباره را تشکیل میدهند به همراه درصد آن در جدول زیر قابل مشاهده است.
| اکسید سیلیس | 36 درصد |
| اکسید منیزیم | 0.97 درصد |
| اکسید آهن | 0.79 درصد |
| اکسید آلومینیوم | 10.45 درصد |
| اکسید منیزیم | 10.9 درصد |
| اکسید کلسیم | 36.56 درصد |
| اکسید تیتانیوم | 2.83 درصد |
| سایر مواد | 1.58 درصد |
ویژگی های پشم سرباره
پشم سرباره، عایقی به رنگ خاکستری ست. چگالی این ماده برابر 30 تا 50 کیلوگرم بر مترمکعب است. نقطه ای ذوب آن 1300 درجه ی سانتیگراد است اما نقطه ی کارکرد آن تا دمای 750 درجه سانتیگراد است. قطر الیاف پشم سرباره در حدود 4 و 6 میکرون است و از آنجایی که ابتدا و انتهای الیاف به صورت کروی ست باعث آسیب و ایجاد حساسیت در پوست نمی شود.
مقایسه پشم سنگ و پشم سرباره
- پشم سرباره در مقایسه با پشم سنگ ارزانتر است.
- پشم سرباره عایق بهتری برای صوت می باشد.
- پشم سنگ از مواد طبیعی ساخته می شود در حالی که پشم سرباره از ضایعات کوره بلند به دست می آید.
- پشم سنگ به دلیل دارای بودن مقادیر بیشتر اکسید آهن به رنگ زرد است در حالی که پشم سرباره خاکستری رنگ است.
- مقاومت حرارتی پشم سنگ از پشم سرباره بالاتر است.
خرید پشم سرباره
شما می توانید برای خرید پشم سرباره به منظور ایجاد عایق حرارتی و یا عایق صوتی تاسیسات ساختمانی از طریق مجموعه ی آرتا فولاد آریا راد با شماره تلفن 03132923 تماس حاصل فرمایید.
