مش فولادی چیست | انواع و کاربرد مش جوشی

مش فولادی چیست | انواع و کاربرد مش جوشی

مش فولادی، یک شبکه است که از بهم پیوستن مفتول های فولادی به صورت عمودی و ایجاد شبکه ای مربع شکل، تولید می گردد. دو پارامتر مهم در مش های فولادی قطر مفتول و ابعاد چشمه می باشد که بر همین اساس در انوع مختلفی طبقه بندی می شوند. به عنوان مثال مش مفتول 6 و چشمه 10 در 10، شبکه میلگردی است که با میلگرد قطر 6 تولید شده و ابعاد چشمه های ایجاد شده در آن، 10 در 10 می باشد. مش های فولادی به طور عمده برای تقویت بتن مورد استفاده قرار می گیرند که با قرار دادن آن در اسلب های بتنی و یا فونداسیون سبب مسلح شدن بتن می شوند. نکته اینجاست که مش های فولادی دارای ضریب انبساط حرارتی یکسان با بتن هستند و همین مسأله موجب شده که در تغییرات دما با نرخ یکسانی منبسط و یا منقبض شوند. در ادامه این مقاله به مزایا، انواع مش فولادی و جداول وزنی آن پرداخته ایم.

مش، محصولی فولادی است که عمدتاً برای تقویت بتن به کار می رود. از طرفی می‌دانیم میلگرد آجدار از برجسته‌ترین مقاطع مورد استفاده برای مسلح کردن بتن می باشد. بنابراین برای تقویت بیشتر بتن خصوصاً در نواحی گودبرداری شده با استفاده از میلگرد آجدار، مش فولادی تولید می کنند و در فونداسیون از آن استفاده می شود. نوع میلگرد به کار رفته در مش فولادی مستقیماً بر روی قیمت مش فولادی اثر می گذارد؛ پس می توان گفت قیمت میلگرد تعیین کننده قیمت مش فولادی می باشد. ابعاد مش فولادی شامل سایز میلگرد، طول و عرض برگ مش و اندازه چشمه می باشد.

در این دانشنامه به معرفی انواع مش پرداخته و مش فولادی مورد استفاده در تقویت بتن را به طور اختصاصی بررسی می نماییم.

• چند نکته در مورد مش فولادی
• انواع مش توری
• مش فولادی مورد استفاده در تقویت بتن
• مشخصات شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی مش
• نحوه تولید مش فولادی

چند نکته در مورد مش فولادی یا (Steel wire mesh)

پیش از بررسی اختصاصی مش فولادی ابتدا بد نیست مختصری در مورد مفهوم مش سخن به میان آوریم. بر اساس مفهوم لغوی، مش عبارتست از شبکه ی تولید شده از سیم یا نخ. این تعریف شباهت زیادی با توری دارد اما می توان مهم ترین تفاوت مش و توری را در قابلیت انحنای توری در جهات مختلف دانست. مش حالت انعطاف ناپذیری دارد و همانند ورق آهن می بایست در یک راستا به کار گرفته شود. به دلیل همین انعطاف توری است که می توان از آن در تسهیل عملیات ملات کشی استفاده نمود ولی استفاده از مش به منظور نصب ملات بر روی دیواره ها ممکن نیست. همچنین یکی از راههای تولید توری، برش ورق و کشش عرضی آن می باشد در حالی که مش از ورق تولید نمی گردد. تصویر شماره 1 مش فولادی در مقایسه با توری را نشان می دهد و تصویر شماره 2 یک توری تولید شده از ورق را به تصویر کشیده است.

انواع مش فولادی

1 - مش فولادی جوشی

متداول ترین نوع مش است که با میلگرد آجدار تولید می گردد. این نوع مش عموماً برای بتن ریزی در گود برداری ها به کار می رود. تولید مش فولادی جوشی به این صورت است که میلگردهای آجدار به صورت طولی و عرضی قرار گرفته با هم زاویه نود درجه ایجاد می کنند و درنهایت نقاط اتصال آنها به صورت دستی یا اتوماتیک جوشکاری می گردد. کاربرد مش فولادی به دلیل صرفه ی اقتصادی و مقاومت بالای آن در فونداسیون بسیار بالاست.

کاربردهای مهم مش فولادی عبارتند از :

• تولید سقف کامپوزیت (دال و وافل Waffle) با استفاده از میلگرد آجدار
• تولید میلگرد حرارتی با استفاده از میلگرد ساده
• دیوارها و قطعات پیش ساخته از بتن مسلح نظیر ولوپیت Valve pit، منهول های  Manhole فاضلاب، باندوال و ...
• در ساخت انبارها، اتوبان (برای ساخت نیوجرسی New jersey)، فونداسیون های بتنی برای راهسازی
• ایجاد تونل ها، ساخت مترو و پل های بتنی، سدهای ساخته شده از بتن، کانال های آبرسانی محلی

2 – مش فولادی غیر جوشی

این نوع مش به دو صورت تولید می گردد،

• قرار گرفتن میلگردهای آجدار، ساده بر روی هم و اتصال آنها به وسیله سیم مفتولی
• بافته شدن میلگردهای ساده با قطر پایین Metal woven mesh و یا مفتول فولادی

مزایای شبکه میلگردی مش

حالا که با انوع مش فولادی آشنا شدید، احتمالاً این سؤال برای شما پیش می آید که چرا باید از مش فولادی برای استحکام بیشترسازه استفاده کرد؟ برای اینکه به جواب این سؤال برسید لازم است با مزایای مش بندی فولادی یا شبکه میلگردی مش آشنا شوید.

مزایای مش بندی فولادی یا شبکه میلگردی مش

• داشتن صرفه اقتصادی نسبت به سایر روش های افزایش استحکام
• برخوردار بودن از مقاومت بالا به دلیل وجود جوش های نقطه ای و هم چنین منظم بودن گره ها
• سرعت بخشیدن به عملیات جایگذاری مفتول نسبت به سایر روش ها
• سهولت در حمل و نقل و کاهش هزینه نصب
• رعایت کامل بند نهم مقررات ملی ساختمان
• بهینه بودن در مصرف میلگرد

آشنایی با انواع مفتول مش بندی

لازم است بدانید در شبکه مش بندی از انواع مختلف مفتول ها استفاده می کنند که شامل مفتول سیاه، مفتول گالوانیزه و انواع استیل می باشد که در زیر به معرفی تک تک آن ها پرداختیم.

• مفتول یا میلگرد سیاه: مفتول سیاه، به نوعی ماده اولیه مفتول گالوانیزه را تشکیل می دهد و در نتیجه در تولید توری مش، توری حصاری، گابیون، توری پرسی، سیم خاردار، زنجیر صنعتی، میخ و ... کاربرد دارد. مفتول سیاه، مفتولی است که طی فرآیند کشش از میلگرد های کششی و حرارت دیده در کوره با دمای بالا تولید می شود. به طوری که این کشش سبب می شود مفتول نرم تر و معطف تر باشد. جالب است بدانید علت نام گذاری این مفتول این است که در سطح بیرونی و اطراف این مفتول، ذرات دوده های سیاه وجود دارد به همین دلیل با نام مفتول سیاه شهرت پیدا کرده است.
• مفتول گالوانیزه: تولید سیم مفتول گالوانیزه فرآیندی است که فولاد غاری از اکسید در وان مذاب روی غوطه ور شده و در نتیجه پوششی از فلز روی بر روی آن تشکیل می شود. این پوشش شامل آلیاژ هایی است که به مقاومت مفتول در برابر خوردگی کمک می کند بنابراین به این فرآیند گالوانیزاسیون می گویند.
• مفتول استیل: این مفتول نرم و انعطاف پذیر، از مقاومت کششی بالایی برخوردار است. سیم مفتول استیل در دو نوع فابریک و غیرفابریک تولید می شود که دسته فابریک به مفتول هایی گفته می شود که حاصل کشیده شدن میلگرد های استیل به قطر 6 میلی متر می باشند و دسته دیگر هم از نوار های استیل تولید می شوند.

مش فولادی مورد استفاده در تقویت بتن

پیش از تولید مش فولادی می بایست مشخصات میلگرد ها مشخص گردد. اگر میلگرد از میلگردهای رایج و معتبر باشد، نیازی به اندازه گیری مقاومت کششی، تنش تسلیم و ضریب الانگیشن (ازدیاد طول) نمی باشد. به عنوان مثال اگر از میلگرد آجدار ذوب آهن اصفهان (که در بازار به میلگرد ذوبی مشهور است) استفاده گردد، عملا بخش آزمون ها به خوبی پشت سر گذاشته شده است.

بحث بعدی در تولید مش فولادی، انبار کردن میلگردها تا مرحله پیش تولید می باشد. قرار دادن میلگرد در محیط هایی که در معرض رطوبت و نور زیاد باشد به دلیل فعال کردن واکنش های شیمیایی روی سطح میلگرد باعث تخریب آن خواهد شد.

در صورتی که مش در کارگاه تولید می گردد باید مراقب بود میلگردها به طور مستقیم با زمین و یا خاک منطقه ارتباط نداشته باشند از این جهت که این مطلب نیز در خوردگی میلگرد تاثیر گذار می باشد. در صورتی که میلگردها به خاک یا دیگر آلاینده ها نظیر روغن، مواد شیمیایی و ... آلوده شده باشند می بایست پیش از تولید حتما پاکسازی شوند.

با قرار دادن میلگردهای عرضی و طولی در نقاط دقیق، شبکه های منظم و یک شکلی می بایست شکل بگیرد. هندسه ی این شبکه ها عملاً در مقاومت بتن نقش مستقیم خواهد داشت.در پایان اگر مش به صورت آزاد قرار گیرد می بایست انتهای میلگرد آجدار به سمت قسمتی که در بتن قرار میگیرد خم شود.

مشخصات فنی مش فولادی

مشخصات شیمیایی مش عملاً بر اساس فولادی که در تولید مش به کار رفته است بستگی دارد. به عنوان مثال اگر مش فولادی جوشی را در نظر بگیریم مشخصات شیمیایی مش از مشخصات شیمیایی میلگرد آجدار تبعیت می نماید.

خواص شیمیایی مش فولادی

طبقه‌بندی	علامت مشخصه	درصد ترکیب شیمیایی عناصر (حداکثر مقادیر)						حداکثر کربن معادل %
		کربن c	سیلیسیم Si	منگنز Mn	فسفر p	گوگرد S	نیتروژن N
میلگرد آجدار مارپیج	آج 340	0.35	0.65	1.36	0.050	0.050	-	0.50
	آج 350	0.30	0.60	1.66	0.045	0.045	0.014	0.51
میلگرد آجدار جناغی	آج 400	0.40	0.65	1.66	0.050	0.050	-	-
	آج 420	0.33	0.60	1.56	0.045	0.045	0.014	0.56
میلگرد آجدار مرکب	آج 500	0.43	0.65	1.88	0.050	0.050	-	-
	آج 520	0.35	0.60	1.88	0.045	0.045	0.014	0.61

مشخصات مکانیکی مش فولادی

طبقه‌بندی	علامت مشخصه	آزمون کششی			ازمون خمش سرد
		حداقل تنش تسلیم	حداقل مقاومت کششی	حداقل ازدیاد طول نسبی	زاویه خمش	قطر فک خمش
آج دار مارپیچ	آج 340	340	500	18	180	d2
آج دار جناغی	آج 400	400	600	16	180	d2
آج دار مرکب	آج500	500	650	10	90	d2

جدول وزن میلگرد 

وزن هر شاخه میلگرد (kg)	8	10	12	14	16	18	20	22	25	28	32
وزن میلگرد ذوب آهن اصفهان	-	-	10.6	14.5	19	24	29.6	35.8	46.2	58	75.7
وزن میلگرد کویر کاشان		7.5	11	14.8	19.2	24.6	30	36	46.4	58.5	76
وزن میلگرد شاهین بناب	4.44 4.66	7.07 7.31	10.19 10.54	13.88 14.36	18.29 18.77	23.16 23.76	28.60 29.3­5	34.50 35.41	44.75 25.57	55.92 57.39	73.05 74.98
وزن میلگرد ظفربناب	4.2	6.2	10.2	13.6	17.3	22.1	28	35.5	45.9
وزن میلگرد حسن رود	4.3	6.9	10	13.7	18	22.5	28
وزن میلگرد ابرکوه	4.7	7.4	10.6	14.5	19	24	29.7	35.8	46.2	58	75.7
وزن میلگرد قائم			10.6	13.7	17.5	22.7	28.5	35.5	46
وزن میلگرد آذر فولاد امین	4.41	7	10.13	13.9	18.13	23	28.3	34.2	44.6	56	73.1
وزن میلگرد بافق یزد	4.7	7.4	10.7	14.5	19	24	29.6	35.8	46.2	58	75.7
وزن میلگرد زاگرس	4.74	7.4	10.6	14.5	19	24	30	35.7	46.2	58	75.7
وزن میلگرد نیشابور		7.4	10.8	14.2 14.6	18.8 19.2	24 24.4	29 29.4	36 36.4	46.8 47.2	57.8 58.5	75.7
وزن میلگرد میانه		8	11	14.5	19	24	29.5	36	46.5	58	75
وزن میلگرد شاهرود		7.2	11	15	18 19.5	24 25	29.5 31	37	48	58	75
وزن میلگرد نورد گلستان	4.7	7.4	10.6	14.5	19	24	30	35.7	46.2	58	75.7
وزن میلگرد کیان ابهر	4.2	7.2	10.3	14	18	23	28	33.8	43.7
وزن میلگرد فایکو		7.5	10.6	14.5	19	24	29.5	35.8	46.2	57	75

جدول وزن مش فولادی

اما به طور کلی می توان مشخصات فیزیکی مش را در دامنه ای به شرح جدول شماره 4 مشخص نمود:

ردیف	سایز اسمی مفتول یا میلگرد در تولید مش	ابعاد چشمه	وزن تقریبی برای یک متر مربع مش (کیلوگرم)	وزن تقریبی برای یک برگ (کیلوگرم)
1	2.5	5*5	1.54	-
2	3	5*5	2.22	-
3	4	5*5	3.95	-
4	5	5*5	6.17	-
5	5	10*10	3.09	-
6	6	10*10	4.44	62
7	6	15*15	2.96	42
8	6	20*20	2.22	33
9	8	10*10	7.9	107
10	8	15*15	5.27	75
11	8	20*20	3.59	53
12	10	10*10	12.34	176
13	10	15*15	8.23	115
14	10	20*20	6.17	87
15	10	25*25	5.30	70
16	10	30*30	4.5	59

مشخصات مش های فولادی بر اساس استاندارد BS 8666

سایز استاندارد 4.8 متر طول و 2.4 متر عرض، مساحت 11.52 متر مربع
Type BS Reference	سایز مش		سایز سیم		مساحت سطح مقطع برای هر متر طول		وزن در هر متر مربع	تعداد صفحه در هر تن	وزن هر صفحه
	Main mm	Cross mm	Main mm	Cross mm	Main mm	Cross mm	KG		KG
مش مربعی 200mm x 200mm
A393	200	200	10	10	393	393	6.16	14	70.96
A252	200	200	8	8	252	252	3.95	22	45.5
A193	200	200	7	7	193	193	3.02	29	34.79
*A142	200	200	6	6	142	142	2.22	39	25.57
مش سازه ای 100mm x 200mm
B1131	100	200	12	8	1131	252	10.9	8	125.57
B785	100	200	10	8	785	252	8.14	11	93.77
B503	100	200	8	8	503	252	5.93	15	68.31
B385	100	200	7	7	385	193	4.53	20	52.19
B283	100	200	6	7	283	193	3.73	24	42.97
مش طویل 100mm x 400mm
**C785	100	400	10	6	785	70.8	6.72	13	77.41
**C636	100	400	9	6	636	70.8	5.55	16	63.94
**C503	100	400	8	6	503	70.8	4.51	19	51.96
**C385	100	400	7	6	385	70.8	3.58	24	41.24
**C283	100	400	6	6	283	70.8	2.78	31	32.03
WRAPPING FABRIC:
D98	200	200	5	5	98	98	1.54	57	17.74
D49	100	100	2.5	2.5	49.1	49.1	0.77	113	8.87

 

نحوه تولید مش

همانگونه که گفته شد مش های فولادی انواع مختلفی دارند که نحوه ی تولید آنها با یکدیگر متفاوت می باشد. مش فولادی جوشی که از میلگرد آجدار ساخته می شود به دو صورت دستی و اتوماتیک تولید می گردد. نکاتی که می بایست در هنگام تولید مش فولادی ساخته شده از میلگرد آجدار در نظر گرفت در بحث قبلی مطرح گردید. کلیپ شماره یک نشان دهنده تولید مش با استفاده از میلگرد آجدار به صورت مکانیزه می باشد.

مش فولادی که با میلگرد آجدار تولید می گردد می تواند با استفاده از اتصالات سیمی هم تولید شود. برای تولید مش به این صورت، همان نقاطی که می بایست به صورت جوشکاری متصل گردد از طریق سیم های مفتولی به یکدیگر متصل می شوند.لازم است بدانید مش فولادی بافته شده نیز فقط به صورت مکانیزه در دو مرحله تولید می گردد. ابتدا مفتول های طولی و عرضی خم کاری می شوند و در مرحله بعدی به صورت تار و پود در میان یکدیگر قرار گرفته ونهایتاً مش تولید می گردد. کلیپ شماره 2، نوعی از تولید این گونه مش ها را نشان می دهد.

---