نبشی ها چگونه سایزبندی می شوند؟

نبشی (Angle) از پر مصرف ترین مقاطع فولادی ست که در صنایع مختلفی مانند ساختمان سازی، ماشین سازی و ... کاربرد دارد. نبشی فولادی از دو بال عمود برهم به شکل حرف انگلیسی L تشکیل شده است. برای شناسایی نبشی هم از حرف L استفاده میشود.  

نبشی ها از لحاظ روش تولید به دو دسته ی پرسی و فابریک دسته بندی می شوند. نبشی پرسی از خم کردن ورق های فولادی طی پروسه ی پرس کاری تولید می شود. ضخامت و سایز نبشی پرسی به وسیله دستگاه رول فرمینگ تنظیم می شود. اما نبشی فابریک به صورت نورد گرم تولید می شود و مستقیما در خط تولید شکل می گیرد. برای ساخت این نوع نبشی، ابتدا شمش فولادی یا بلوم به کوره منتقل شده و سپس با عبور از بین غلطک هایی ضخامت آن به حد مورد نیاز کاهش داده می شود و در نهایت به صورت نبشی شکل داده می شود. نبشی فابریک از لحاظ مشخصه های کیفی بهتر از نبشی پرسی می باشد.

نبشی ها از نظر شکل ظاهری  و طول بالها نیز به دو دسته تقسیم بندی می شوند: نبشی های بال مساوی و نبشی های بال نامساوی.

گفته شد که نبشی از دو بال عمود بر هم تشکیل شده است در نبشی های بال مساوی همانطور که از نام آن مشخص است دو بال عمود بر هم دارای طول مساوی هستند. اما در نبشی های طول نامساوی، طول دو بال با هم برابر نیست و یکی بزرگتر از دیگریست.

نحوه نامگذاری سایزهای مختلف نبشی

برای نامگذاری نبشی ها از دو مشخصه استفاده می شود:

  • طول بال های نبشی
  • ضخامت بال های نبشی

برای نامگذاری نبشی از حرف L  استفاده میشود. به دنبال آن طول بال ها و ضخامت آن ها ذکر می شود. به عنوان مثال نبشی L30x30x3 نشان دهنده ی یک نبشی بال مساوی با طول بال 30 میلیمتر و ضخامت 3 میلیمتر است. به همین ترتیب نبشی L60x60x8 نبشی با طول بال 60 میلیمتر و ضخامت 8 میلیمتر است. در صورتی که نبشی بال مساوی باشد ممکن است برای نام گذاری آن تنها طول یک بال ذکر شود. مثلا نبشی L50x6 نبشی بال مساوی با طول 50 و ضخامت 6 میلیمتر است. برای نبشی های بال نامساوی طول دو بال متفاوت است. مثلا نبشی 65x80x8 نبشی بال نامساوی می باشد. طول یک بال 65 میلیمتر و طول بال دیگر 80 میلیمتر است. ضخامت هر دو بال 8 میلیمتر می باشد.

مشخصات اصلی نبشی

نبشی یک مقطع فولادی به شکل L است که دو مشخصه اصلی آن عبارت‌اند از:

  • طول بال (برحسب میلی‌متر)
  • ضخامت بال (برحسب میلی‌متر)

دسته‌بندی نبشی‌ها از نظر شکل ظاهری

۱. نبشی بال مساوی (Equal Angle)

  • طول دو بال مساوی است، مثلاً L40×40×4 (یعنی هر بال 40 میلی‌متر و ضخامت 4 میلی‌متر).
  • مناسب برای کاربردهایی که نیاز به توزیع یکنواخت نیرو دارند.
  1. نبشی بال نامساوی (Unequal Angle)
    • طول دو بال متفاوت است، مثلاً L50×30×5 (یعنی یک بال 50 میلی‌متر، دیگری 30 میلی‌متر و ضخامت 5 میلی‌متر).
    • مناسب برای کاربردهای خاصی مانند اتصالات غیریکسان یا بارهای نامتقارن.

استانداردهای رایج برای سایزبندی نبشی

در ایران و بسیاری از کشورها، سایزبندی نبشی براساس جدول اشتال (DIN 1028 و DIN 1029) انجام می‌شود. این جدول شامل اطلاعاتی مانند وزن، ممان اینرسی و دیگر ویژگی‌های مکانیکی است.

استانداردهای بین‌المللی رایج:

  • DIN EN 10056 (استاندارد اروپا)
  • ASTM A36 / A572 / A992 (استاندارد آمریکا)
  • GOST 8509-93 / GOST 8510-86 (استاندارد روسیه)

ابعاد متداول نبشی در بازار ایران

 طول بال‌ها: 20 تا 250 میلی‌متر
 ضخامت: 3 تا 28 میلی‌متر
 طول شاخه‌های استاندارد: 6 متر و 12 متر

نحوه انتخاب نبشی در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی

عوامل مؤثر در انتخاب نبشی

نوع بار وارده بر سازه:

  • اگر سازه نیاز به تحمل بارهای برشی و خمشی دارد، نبشی بال مساوی انتخاب مناسبی است.
  • اگر نیروها به‌صورت نامتقارن توزیع می‌شوند، نبشی بال نامساوی بهتر عمل می‌کند.

شرایط محیطی و خوردگی:

  • برای محیط‌های مرطوب یا خورنده، بهتر است از نبشی‌های گالوانیزه یا ضدزنگ (Stainless Steel) استفاده شود.

جنس فولاد موردنیاز:

  • برای پروژه‌های سبک، فولاد A36 یا St37 کافی است.
  • برای پروژه‌های سنگین و صنعتی، فولاد A572 یا St52 پیشنهاد می‌شود.

مقررات و استانداردهای ساخت‌وساز:

  • در پروژه‌های ساختمانی باید به استانداردهای ملی مانند مبحث دهم مقررات ملی ساختمان توجه شود.

کاربردهای نبشی در صنایع مختلف

صنعت ساختمان و عمران

 تقویت گوشه‌های سازه و چارچوب‌ها
 اتصال ستون‌ها و تیرآهن‌ها در اسکلت فلزی
 استفاده در سقف‌های کاذب، پل‌ها و خرپاها
 تولید بادبندها و مهاربندها برای افزایش استحکام سازه

صنعت راه‌سازی و پل‌سازی

 تقویت ساختارهای فولادی پل‌ها
 استفاده در ساخت ریل‌های راه‌آهن
 استفاده در پایه‌های تابلوهای راهنمایی و رانندگی

صنعت تولید تجهیزات صنعتی و ماشین‌آلات

 ساخت بدنه ماشین‌آلات سنگین
 کاربرد در تولید شاسی خودروها و کامیون‌ها
 استفاده در تجهیزات پالایشگاهی و پتروشیمی

صنعت مخابرات و نیروگاهی

 استفاده در دکل‌های مخابراتی و برق‌رسانی
 تقویت ساختارهای نگهدارنده تجهیزات برقی

مزایای استفاده از نبشی فولادی

 افزایش استحکام سازه: نبشی باعث تقویت نقاط حساس سازه و جلوگیری از جابجایی و شکستگی می‌شود.
 تنوع در ابعاد و ضخامت: امکان انتخاب سایز مناسب بر اساس نیاز پروژه.
 مقاومت در برابر بارهای سنگین: تحمل بالا در برابر نیروهای خمشی، برشی و محوری.
 نصب و اتصال آسان: می‌توان از پیچ، مهره و جوشکاری برای اتصال آن استفاده کرد.
 قابلیت استفاده در پروژه‌های مختلف: کاربرد گسترده در ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی و صنایع مختلف.
 صرفه‌جویی در هزینه‌ها: انتخاب صحیح سایز نبشی می‌تواند از هدررفت مصالح جلوگیری کرده و هزینه‌های پروژه را کاهش دهد.

محاسبه وزن سایزهای مختلف نبشی

با توجه به اهمیتی که وزن مقاطع فولادی دارد لازم است که بتوانیم وزن سایزهای مختلف نبشی را به راحتی محاسبه کنیم. این محاسبات نقش تعیین کننده ای در نحوه و هزینه های حمل و نقل و همچنین کاربرد نبشی دارد. برای محاسبه وزن نبشی به صورت دقیق می توان از جدول اشتال استفاده کرد. در سطرهای جدول اشتال سایزها و ضخامت های مختلف نبشی آورده شده است، با یافتن سایز و ضخامت نبشی مورد نظر می توان وزن یک متر از آن و سایر پارامتر ها  را به دست آورد.

برای محاسبه وزن یک شاخه نبشی به کمک جدول اشتال می توان از فرمول زیر استفاده کرد.

طول یک شاخه نبشی ( متر) * وزن یک متر آز ان در جدول اشتال = وزن یک شاخه نبشی

نبشی ها در طول 6 یا 12 متر طول می شود. بنابراین به جای طول اعداد 6 یا 12 قرار داده می شود.

در جدول زیر وزن و سایر پارمترهای نبشی های بال مساوی برای سایزهای مختلف آورده شده است که می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

سایز نبشی بال مساوی

hطول بال

(میلیمتر)

t ضخامت بال

(میلیمتر)

R1

(mm)

R2

(mm)

مساحت سطح مقطع

(سانتیمتر مربع)

وزن هر متر

(Kg/m)

وزن شاخه 12 متری

(Kg)

20× 32033.521.120.8810.56
20× 42043.521.451.1413.68
25× 32533.521.421.1213.44
25× 42543.521.851.4517.4
25× 52553.522.261.7721.24
30× 330352.51.741.3616.32
30× 430452.52.271.7821.36
30× 530552.52.782.1826.16
35 ×  335352.52.041.619.2
35 × 435452.52.672.125.2
35× 535552.53.282.5730.84
35 × 635652.53.873.0436.48
40 × 3403632.351.8422.08
40 × 4404633.082.4229.04
40 × 5405633.792.9735.64
40 × 6406634.483.5242.24
45 × 445473.53.492.7432.88
45 × 545573.54.33.3840.56
45 × 645673.55.09448
45 × 745773.55.864.655.2
50× 450473.53.893.0636.72
50× 550573.54.83.7745.24
50 × 650673.55.694.4753.64
50 × 750773.56.565.1561.8
50× 850873.57.415.8269.84
50× 950973.58.246.4777.64
55 × 5555845.324.1850.16
55 × 6556846.314.9559.4
55 × 8558848.236.4677.52
55 × 1055108410.17.994.8
60 × 5605845.824.5754.84
60 × 6606846.915.4265.04
60× 8608849.037.0985.08
60 × 1060108411.18.69104.28
65 × 665694.57.535.9170.92
65 × 765794.58.76.8381.96
65 × 865894.59.857.7392.76
65 × 965994.5118.62103.44
65 ×11651194.513.210.3123.6
70 × 670694.58.136.3876.56
70× 770794.59.47.3888.56
70 × 970994.511.99.34112.08
70 × 11701194.514.311.2134.4
75 × 67561058.756.8782.44
75 × 775710510.17.9495.28
75 × 875810511.59.03108.36
75× 10751010514.111.1133.2
75 × 12751210516.713.1157.2
80 ×780710510.88.49101.88
80 × 880810512.39.66115.92
80 × 10801010515.111.9142.8
80 × 12801210517.914.1169.2
80 × 14801410520.616.1193.2
90 × 8908115.513.910.9130.8
90× 9909115.515.512.2146.4
90 × 119011115.518.714.7176.4
90 × 139013115.521.817.1205.2
90 × 169016115.526.420.7248.4
100 × 8100812615.512.2146.4
100 × 101001012619.215.1181.2
100 × 121001212622.717.8213.6
100× 141001412626.220.6247.2
100 × 161001612629.623.2278.4
100 × 201002012636.228.4340.8
110 × 101101012621.216.6199.2
110 × 121101212625.119.7236.4
110 × 14110141262922.8273.6
120 × 1112011136.525.419.9238.8
120 × 1212012136.527.521.6259.2
120 × 1312013136.529.723.3279.6
120 × 1512015136.533.926.6319.2
130 × 12130121473023.6283.2
130 × 141301414734.727.2326.4
130 × 161301614739.330.9370.8
140 × 1314013157.53527.5330
140 × 1514015157.54031.4376.8
150 × 121501216834.827.3327.6
150 × 141501416840.331.6379.2
150 × 15150151684333.8405.6
150 × 161501616845.735.9430.8
150 × 18150181685140.1481.2
150 × 201502016856.344.2530.4
160× 1516015178.546.136.2434.4
160 × 1716017178.551.840.7488.4
160 × 1916019178.557.545.1541.2
180 × 161801618955.443.5522
180 × 181801818961.948.6583.2
180 × 201802018968.453.7644.4
180 × 221802218974.758.6703.2
200 × 162001618961.848.5582
200 × 182001818969.154.3651.6
200× 202002018976.459.9718.8
200 × 242002418990.671.1853.2
200 × 282002818910582984

در جدول زیر نیز می توانید مقدار وزن و سایر پارامترهای نبشی های بال نامساوی را مشاهده کنید.

سایز نبشی بال نامساوی

t ضخامت بال

(میلیمتر)

R1

(mm)

R2

(mm)

مساحت سطح مقطع

(سانتیمتر مربع)

وزن هر متر

(Kg/m)

وزن شاخه 12 متری

(Kg)

30X20X333.521.421.1113.32
30X20X443.521.851.4517.4
40X20X333.521.721.3516.2
40X20X443.522.251.7721.24
45X30X334.522.191.7220.64
45X30X444.522.872.2527
45X30X554.523.532.7733.24
50X30X554.523.782.9635.52
50X40X44423.462.7132.52
50X40X55424.273.3540.2
60X30X55634.293.3740.44
60X30X77635.854.5955.08
60X40X55634.793.7645.12
60X40X66635.684.4653.52
60X40X77636.555.1461.68
65X50X556.53.55.544.3552.2
65X50X776.53.57.65.9771.64
65X50X996.53.59.587.5290.24
75X50X556.53.56.044.7456.88
75X50X776.53.58.36.5178.12
75X50X996.53.510.58.2398.76
75X55X5573.56.34.9559.4
75X55X7773.58.666.881.6
75X55X9973.510.98.59103.08
80X40X6673.56.895.4164.92
80X40X8873.59.017.0784.84
80X65X10108413.610.7128.4
80X65X66848.416.679.2
80X65X8884118.66103.92
90X60X6673.58.696.8281.84
90X60X8873.511.48.96107.52
100X50X101094.514.111.1133.2
100X50X6694.58.736.8582.2
100X50X8894.511.58.99107.88
100X65X111110517.113.4160.8
100X65X7710511.28.77105.24
100X65X9910514.211.1133.2
100X75X111110518.214.3171.6
100X75X7710511.99.32111.84
100X75X9910515.111.8141.6
120X80X1010115.519.115180
120X80X1212115.522.717.8213.6
120X80X1414115.526.220.5246
120X80X88115.515.512.2146.4
130X65X1010115.518.614.6175.2
130X65X1212115.522.117.3207.6
130X65X88115.515.111.9142.8
130X75X101010.55.519.615.4184.8
130X75X121210.55.523.318.3219.6
130X75X8810.55.515.912.5150
130X90X101012621.216.6199.2
130X90X121212625.119.7236.4
150X100X1010136.524.219228
150X100X1212136.528.722.6271.2
150X100X1414136.533.226.1313.2
150X75X111110.55.523.618.6223.2
150X75X9910.55.519.515.3183.6
150X90X101012.56.523.218.2218.4
150X90X121212.56.527.521.6259.2
160X80X1010136.523.218.2218.4
160X80X1212136.527.521.6259.2
160X80X1414136.531.825300
180X90X101014726.220.6247.2
180X90X121214731.224.5294
180X90X141414736.128.3339.6
200X100X1010157.529.223276
200X100X1212157.534.827.3327.6
200X100X1414157.540.331.6379.2
200X100X1616157.545.735.9430.8
250X90X1010157.533.226.1313.2
250X90X1212157.539.631.1373.2
250X90X1414157.545.936432
250X90X1616157.552.140.9490.8

محاسبه وزن نبشی به صورت تقریبی

برای محاسبه وزن نبشی به صورت تقریبی می توان از فرمول زیر استفاده کرد.

وزن تقریبی نبشی = مجموع طول بال های نبشی * ضخامت نبشی * طول نبشی * 7850

مقادیر طول و ضخامت باید بر حسب متر در فرمول وارد شود و  وزن محاسبه شده بر حسب کیلوگرم خواهد بود.

به عنوان مثال وزن نبشی L30x5 به کمک فرمول به صورت زیر محاسبه می شود.

وزن تقریبی نبشی 6 متری  =14.13 = 0.06*0.005*6*7850

به صورت تقریبی وزن شاخه 12 متری نبشی L30x5 ، 14.13 کیلوگرم محاسبه شد. وزن این نبشی از طریق جدول اشتال 13.08 کیلوگرم به دست می آید.

طول نبشی بر حسب سایز

نبشی 6 متری

در سایزهای پایین به عنوان نمونه نبشی های سایز 5 یا 6 نبشی ها در طول 6 متر تولید میگردند.

نشبی 12 متری

با اضافه شدن سایز نبشی به عنوان مثال نبشی های سایز 20 یا 22معمولا نبشی ها در شاخه هایی با طول 12 متر تولید می گردد.

تولید کنندگان نبشی

نبشی از جمله مقاطع فولادی ست که هم در کشور تولید می شود و هم از کشورهایی نظیر روسیه و اوکراین وارد میشود.

از مهمترین تولیدکنندگان نبشی در کشور می توان به کارخانه های زیر اشاره کرد.

  • کارخانه شکفته
  • کارخانه ظهوریان مشهد
  • کارخانه ناب تبریز
  • کارخانه فولاد اصفهان
  • نبشی کوهپایه

قیمت امروز نبشی در بازار

قیمت نبشی در بازار با توجه به سایز و جنس آن متغیر است. همچنین شرایط اقتصادی و وضعیت بازار آهن و فولاد، قیمت مواد اولیه، قیمت ارز و میزان عرضه و تقاضا بر قیمت محصولات فولادی و نبشی تاثیر می گذارد. برای دریافت قیمت روز نبشی می توانید به سایت آرتا فولاد آریا راد مراجعه نموده و یا با شماره تلفن 03132923 تماس حاصل فرمایید.


نویسنده

زهرا چوپانی

مدیر مارکتینگ و سوشال مدیا و تبلیغات